1. Waarom maatschappelijk verantwoord beleggen?

‘Bij Rail & OV beleggen we ruim € 26 miljard. Dat doen we uiteraard voor een zo goed mogelijk rendement. Tegelijkertijd willen we dat de bedrijven waarin we beleggen goed omgaan met mens en milieu. Zo kunnen we met de beleggingen een positieve bijdrage leveren aan de wereld om ons heen. Dat past bij onze maatschappelijke verantwoordelijkheid. En heel belangrijk: uit diverse onderzoeken weten we dat onze deelnemers, gepensioneerden en de aangesloten ondernemingen het van ons verwachten.’

2. Gaat duurzaam beleggen niet ten koste van het rendement? En dus van mijn pensioen?

‘Nee. Wij zijn ervan overtuigd dat het juist leidt tot betere beleggingsbeslissingen en bijdraagt aan een goed rendement. Duurzaam beleggen verkleint ook bepaalde risico’s. Denk bijvoorbeeld aan wat het voor een bedrijf (en de aandeelhouders) betekent als hun product of manier van produceren niet meer past bij de maatschappelijke opvattingen. Duurzaam beleggen is dus beter voor de wereld én voor je pensioen.’

3. Hoe kan Rail & OV invloed uitoefenen op bedrijven?

‘Op verschillende manieren. Allereerst hebben we stemrecht op aandeelhoudersvergaderingen. Daar maken wij volop gebruik van. We letten dan op zaken als een integer beloningsbeleid, onafhankelijkheid van bestuur, diversiteit en duurzaamheid. Daarnaast spreken we waar nodig bedrijven waarin we beleggen aan op hun duurzaamheidsprestaties. Als ze onvoldoende verbetering laten zien, kunnen we ons terugtrekken als belegger. Dit is voor ons een effectieve manier om bij te dragen aan een duurzame wereld. Uiteraard zijn we ook heel zorgvuldig in de keuze van de bedrijven waarin we beleggen. Daarbij speelt duurzaamheid een belangrijke rol. We gaan in principe een langetermijnrelatie aan waarbij we invloed kunnen uitoefenen op het bedrijfsbeleid.’

4. Een van de belangrijkste uitdagingen van deze tijd is het tegengaan van klimaatverandering. Hoe dragen jullie daaraan bij?

‘Dat hebben we vorig jaar gekozen als een van de speerpunten in ons duurzaamheidsbeleid. Wij meten de CO2-uitstoot van onze beleggingen en willen die verminderen. Bedrijven die daarin achterblijven spreken we daarop aan. Rail & OV heeft zich gecommitteerd om alle portefeuilleonderdelen “Paris proof” te maken. Hiermee zijn we al bezig en we zullen de komende jaren nog extra stappen zetten.’

5. Hoe staan jullie in de energietransitie?
‘Die omarmen wij uiteraard volledig. Om de opwarming van de aarde tegen te gaan is het belangrijk om op andere energiebronnen over te gaan. We beleggen ook in oplossingen die nodig zijn voor de energietransitie. Op dit moment zitten wij als belegger nog heel beperkt in ‘fossiele’ bedrijven. Dat gaat om ongeveer 1% van ons belegde vermogen. Daar stappen we nu nog niet uit, want de energietransitie kan op dit moment nog niet zonder inzet van fossiele energie. We zijn ervan overtuigd dat we als belegger een effectieve bijdrage kunnen leveren door nu nog beperkt te beleggen in fossiele bedrijven en die aan te sporen tot duurzaam gedrag. Maar uiteraard heeft fossiel niet de toekomst. Het is dus een kwestie van tijd.’

Hoe zorgen wij ervoor dat het pensioengeld maatschappelijk verantwoord wordt belegd? Dat was het onderwerp van een online bijeenkomst die we in samenwerking met een aantal bedrijven in december verzorgden. We spraken erover met twee van de initiatiefnemers van de bijeenkomst.

Joost Bekenkamp, programmamanager duurzaam ondernemen NS Operatie: ‘Ik vond het belangrijk dat onze mensen te horen krijgen hoe het pensioenfonds omgaat met duurzaamheid. Het is tenslotte hun geld. En ik weet dat er veel belangstelling is voor duurzaamheid, zeker ook bij jongeren. Top hoe het pensioenfonds ons verzoek heeft opgepakt. Ze waren heel open over hun beleid voor duurzaam beleggen, over wat ze al doen en ook over de dilemma’s die erbij spelen. Het is goed om te merken dat het pensioenfonds veel aandacht geeft aan duurzaam beleggen. Al zou het wat mij betreft allemaal nog wel wat sneller mogen gaan.'

Thomas Möring, duurzaamheidsmanager bij ProRail: ‘Er zit veel geld in de pensioenkas. Hoe dat belegd wordt is niet alleen van invloed op hoeveel pensioen je straks krijgt, maar ook op hoe de wereld van vandaag en morgen eruitziet. Pensioenfondsen kunnen de ontwikkeling naar een duurzame maatschappij enorm versnellen. Goed dus dat Rail & OV daarmee bezig is en daar ook open over vertelt. Tegelijkertijd zijn de opgaven op het gebied van klimaatverandering en biodiversiteit zo groot, dat volgens mij nog grotere stappen nodig zijn. Maar goed dat er discussie over wordt gevoerd.’