Tjibbe Spoelstra
Leven als een machinist in Frankrijk
Tjibbe Spoelstra begon zijn loopbaan bij de politie. Daarna werkte hij 23 jaar bij NS in verschillende managementfuncties. In al die jaren bestuurde hij nooit een trein. Nu werkt hij regelmatig als machinist op een toeristentrein in Zuid-Frankrijk.
‘Tijdens mijn opleiding tot machinist was ik vooral houthakker’
‘Ik was 55 jaar toen mijn echtgenote en ik besloten onze droom waar te maken: wonen in Frankrijk. We verkochten ons huis in Nederland en bouwden een huis in Conilhac de la Montagne. Een enorme naam voor een gehucht met 60 inwoners en een riant uitzicht op de Pyreneeën. Voor ons vertrek waarschuwde iemand me: zorg ervoor dat je wel steeds iets te doen hebt, een doel.’ Voor mij was dat: iets met mijn handen doen. Ik heb mijn hele loopbaan met mijn hoofd gewerkt en wilde nu wel eens wat anders.
De eerste tien jaar heb ik de buurman geholpen in zijn wijngaarden. Onbetaald en op basis van wederdienst, zoals dat hier heet. Maar zo’n twee jaar geleden heb ik iets nieuws gevonden. Ik ben weer bij het spoor terechtgekomen.
Het begon met een ritje met vrienden in een toeristische trein bij ons in de buurt. Het was een mooi ding, van het type Franse stoptrein uit de jaren ’60. Geheel gerestaureerd, 22 zitplaatsen, bar, keuken, hoogpolig tapijt. In mijn spoorhart sloeg de vonk meteen over. Ik ben een praatje gaan maken en hoorde dat ze met betaalde krachten en vrijwilligers werken. En ze zochten machinisten op vrijwillige basis. En in dat gat ben ik gesprongen.
‘Ik heb een opleiding gekregen tot machinist. Die zag er aanvankelijk wel erg opmerkelijk uit. Onze trein loopt over een tracé van 60 kilometer, dwars door bergen en bossen. Twee winters lang heb ik vooral meegedaan aan het wegonderhoud: scheefgegroeide bomen en takken wegzagen. Ik legde mijn vrouw uit dat ik in opleiding was tot machinist, maar in feite was ik vooral houthakker.
'Ik rijd nu toeristen rond op ons prachtige traject'
Maar goed, ook het echte werk kwam aan bod. Ik ben uiteindelijk opgeleid in alle praktische en theoretische zaken die een machinist onder de knie moet hebben. Vorig jaar augustus heb ik het examen afgelegd. En jawel, ik ben goedgekeurd door de SNCF en de Franse overheid. Mooi detail: ondanks dat mijn ‘baas’ hamert op stiptheid, verzocht hij me tijdens mijn examen toch even te stoppen bij de volgende brug. Met een goede reden uiteraard: achter een bosje stonden twee dozen wijn die hij bij een naburige cave had gekocht.
Ik heb leren rijden op een van de oudste nog rijdende Franse diesellocomotieven uit de jaren ’60. Frans nationaal erfgoed. En ik rijd nu met veel plezier toeristen rond op ons prachtige traject. Bij NS hoor je altijd dat je als machinist kunt doorstromen naar een managementfunctie. Ik heb het nu andersom gedaan en heb het geschopt tot machinist. Al ben ik ook nog regelmatig houthakker. Weet je trouwens hoe ze een machinist in het Frans noemen? Conducteur!!